Podwyższone koszty uzyskania przychodu – co to daje?
Podwyższone koszty uzyskania przychodu (KUP) to mechanizm podatkowy, który pozwala pracownikom na zmniejszenie podstawy opodatkowania, co w efekcie prowadzi do niższej zaliczki na podatek dochodowy i wyższego wynagrodzenia netto. Są one stosowane w szczególnych przypadkach, takich jak konieczność dojazdu do pracy z innej miejscowości.
Kiedy przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodu?
Podwyższone KUP przysługują pracownikowi, który:
- Mieszka poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy
- Nie otrzymuje dodatku za rozłąkę
- Złożył odpowiednie oświadczenie u pracodawcy
W przypadku jednego stosunku pracy, podwyższone KUP wynoszą 300 zł miesięcznie (maksymalnie 3600 zł rocznie). Jeśli pracownik uzyskuje dochody z więcej niż jednego stosunku pracy, limit roczny wzrasta do 5400 zł.
Korzyści wynikające z podwyższonych KUP
- Zmniejszenie podatku dochodowego: Podwyższone koszty uzyskania przychodu obniżają kwotę dochodu podlegającego opodatkowaniu, co prowadzi do niższych zaliczek na podatek dochodowy.
- Wyższe wynagrodzenie netto: Dzięki obniżeniu podatku, pracownik otrzymuje wyższą kwotę wynagrodzenia „na rękę”. Różnica może wynieść nawet kilka tysięcy złotych rocznie.
- Rekompensata za koszty dojazdu: Podwyższone KUP mają na celu częściowe zrekompensowanie wydatków związanych z dojazdem do pracy z innej miejscowości.
Jak skorzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu?
Aby skorzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, pracownik musi złożyć odpowiednie oświadczenie u pracodawcy. Oświadczenie to powinno zawierać informację o miejscu zamieszkania pracownika, które jest inne niż miejscowość, w której znajduje się zakład pracy. Ważne jest, aby pamiętać, że oświadczenie zachowuje ważność do odwołania, więc nie trzeba go składać co roku, chyba że zmieni się sytuacja pracownika.
Podwyższone KUP a wynagrodzenie minimalne
Warto zauważyć, że podwyższone koszty uzyskania przychodu nie mogą być stosowane do wynagrodzenia minimalnego. W 2025 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 4666 zł brutto. Oznacza to, że nawet jeśli pracownik wykonuje wyłącznie prace twórcze, część jego wynagrodzenia odpowiadająca wynagrodzeniu minimalnemu musi być rozliczana z zastosowaniem standardowych kosztów uzyskania przychodu.
Podwyższone KUP a praca zdalna
Interesującym aspektem jest fakt, że podwyższone koszty uzyskania przychodu mogą być stosowane nawet w przypadku pracy zdalnej. Oznacza to, że pracownicy, którzy mieszkają poza miejscowością, w której formalnie znajduje się ich zakład pracy, mogą korzystać z tej ulgi, nawet jeśli faktycznie wykonują swoje obowiązki z domu.
Ograniczenia w stosowaniu podwyższonych KUP
Istnieją sytuacje, w których pracodawca nie może stosować podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Dotyczy to m.in. przypadków, gdy:
- Pracownik przebywa cały miesiąc na urlopie bezpłatnym
- Pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS
- Pracownik przebywa na zasiłku macierzyńskim
Podwyższone KUP a rozliczenie roczne
Jeśli pracodawca nie zastosował podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, mimo że pracownik spełniał warunki do ich otrzymania, istnieje możliwość uwzględnienia ich w rozliczeniu rocznym PIT. Pracownik może samodzielnie wykazać wyższą kwotę KUP w zeznaniu podatkowym, co pozwoli na odzyskanie utraconej korzyści.